ในวันที่ท้องฟ้าดูแจ่มใส พระอาทิตย์เริ่มทอแสงสีทอง ใครจะรู้บ้างว่า... มีคน ๆ หนึ่งที่อยากออกไปท่องเที่ยวสัมผัสธรรมชาติแบบสุด ๆ ไม่ใช่เรื่องยากหากคุณอยากจะไปท่องเที่ยวที่ไหนสักที่ แต่มันก็ไม่ใช่เรื่องง่ายที่คุณจะแบ่งเวลาว่างจากการทำงานที่เคร่งเครียดแล้วไปเที่ยวต่างจังหวัด (ใช่ๆ) เอาล่ะ!! วันนี้โอกาสดีเราจะพาเพื่อนๆ ไปรู้จักกับสถานที่ท่องเที่ยว ที่ขอบอกว่าน่าสนใจมากๆ อยู่ไม่ใกล้ไม่ไกลกรุงเทพฯ เรานี่เอง นั่นคือ... ถ้ำพระยานคร
สำหรับทางขึ้นถ้ำนั้นก็ค่อนข้างสะดวก ระยะทางประมาณ 430 เมตร อาจจะดูน้อยๆ แต่พอขึ้นจริงๆ แล้วเหนื่อยเอาการทีเดียว (หอบแฮ่กๆ เลย) แต่ก็มีป้ายเตือนบอกนักท่องเที่ยวว่า "ท่านผู้มีโรคประจำตัว กรุณาพิจารณาก่อนขึ้น" เพื่อความปลอดภัย ระหว่างเดินเท้าขึ้นถ้ำ จะมีจุดหยุดพักชมวิว (แต่เป็นจุดพักเอาแรงสำหรับพวกเรา อิอิ) จากจุดนี้สามารถชมทิวทัศน์บริเวณรอบ ๆ ได้
ไชโย...!! และแล้วก็ถึงปากถ้ำ หลังจากที่นักผจญภัยเท้าไฟแรงสูงอย่างเราพยายามเดินตะลุยกันมา (55) และสิ่งหนึ่งที่ทำให้หายเหนื่อยก็คือ ลมเย็น ๆ ที่พัดผ่านออกมาทางปากถ้ำ บนเพดานถ้ำมีปล่องให้แสงสว่างลอดเข้ามาได้ มองขึ้นไปข้างบน จะเห็นสะพานหินอยู่ทางปากปล่อง เรียกว่า "สะพานมรณะ"
จากนั้นเราก็จะพบกับจุดเด่นของถ้ำแห่งนี้ นั่นก็คือ "พระที่นั่งคูหาคฤหาสน์" เป็นพลับพลาแบบจตุรมุข สร้างในสมัยรัชกาลที่ 5 คราวเสด็จประพาสเมื่อวันที่ 20 มิถุนายน พ.ศ. 2433 เป็นฝีพระหัตถ์ของพระวรวงศ์เธอพระองค์เจ้าขจรจรัสวงศ์ ทรงสร้างขึ้นในกรุงเทพฯ แล้วส่งมาประกอบทีหลัง โดยให้พระยาชลยุทธโยธินเป็นนายงานก่อสร้าง พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จมายกช่อฟ้าด้วยพระองค์เอง
ที่กำแพงหินด้านขวามีพระปรมาภิไธยย่อในรัชกาลที่ 5 และรัชกาลที่ 7 เป็นตัวหนังสือใหญ่สีขาวสะดุดตา อย่างไรก็ตาม พระที่นั่งคูหาคฤหาสน์นับเป็นจุดเด่นของถ้ำพระยานคร และเป็นตราประจำจังหวัดประจวบคีรีขันธ์ในปัจจุบันอีกด้วย
รถยนต์ : จากถนนเพชรเกษม (ทางหลวงหมายเลข 4) ถึงสี่แยกปราณบุรีเลี้ยวซ้ายไปตามถนนสายปราณบุรี - ปากน้ำปราณบุรีประมาณ 8 กิโลเมตร จึงเลี้ยวขวาไปประมาณ 16 กิโลเมตร ผ่านสี่แยกบ้านบางปู ตรงไป 4 กิโลเมตร ถึงสามแยกเลี้ยวซ้ายอีกครั้งไปอีก 5 กิโลเมตร จะถึงที่ทำการอุทยานแห่งชาติเขาสามร้อยยอด หรือ จากถนนเพชรเกษม จนถึงหลักกิโลเมตรที่ 286 (ใกล้บ้านสำโหรง ก่อนถึงอำเภอกุยบุรี 6 กิโลเมตร) เลี้ยวซ้ายไปอีกประมาณ 14 กิโลเมตรก็จะถึงที่ทำการอุทยานแห่งชาติเขาสามร้อยยอด
รถโดยสารประจำทาง : ลงรถที่อำเภอปราณบุรี แล้วต่อรถสองแถวสายปราณบุรี - บ้านบางปู จากบ้านบางปูเหมารถสองแถวไปส่งที่ทำการอุทยานแห่งชาติเขาสามร้อยยอด
รถไฟ : ขบวนรถไฟธนบุรี - ประจวบคีรีขันธ์ หรือ ธนบุรี - หลังสวน ลงรถที่สถานีรถไฟสามร้อยยอด ต่อรถสองแถวสายปราณบุรี - บ้านบางปู (ขึ้นรถได้ที่หน้าสถานีรถไฟ) เมื่อถึงบ้านบางปูหารถเช่าไปอุทยานแห่งชาติเขาสามร้อยยอด
ทั้งนี้ สอบถามรายละเอียดและข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ อุทยานแห่งชาติเขาสามร้อยยอด โทรศัพท์ 032-603571